Belangrijke thema’s

Een van de doelstellingen van de SHZG is om thema’s die in de scholen leven met elkaar verder te brengen. De onderwerpen die op dit moment bijzondere aandacht krijgen zijn: kansengelijkheid, burgerschap, welbevinden en ontwikkeling van de klassieke talen.

Hieronder is te lezen op welke manier we eerder al aandacht hebben gegeven aan deze thema’s. Voor informatie over de meer recente activiteiten kan je op het betreffende thema klikken.

Kansengelijkheid:

• Alleen het uitspreken van de ambitie van de gymnasia om toegankelijker en inclusiever te zijn voor een meer diverse groep leerlingen is niet voldoende. Dat vraagt ook om actie. Daarom zijn we onder begeleiding van assistant-professor Ismintha Waldring van de Vrije Universiteit van Amsterdam in schooljaar 2020-2021 een actie-onderzoek gestart om met de gymnasia gerichter te werken aan aanpakken om kansengelijkheid te bevorderen. Het onderzoek, waar de afgelopen jaren 28 gymnasia aan mee hebben gedaan of nog mee bezig zijn, richt zich op leerlingen met een migratieachtergrond en leerlingen met een lagere sociaal-economische achtergrond. Na een verkenning van de huidige situatie kiest een onderzoeksgroep van de school een of meerdere interventies op het gebied van het bevorderen van een diversere instroom, het voorkomen van uitstroom en op het vergroten van “thuisgevoel” (feelings of belonging) van alle leerlingen op de gymnasia. Op die manier hopen we te bereiken dat de dat de gymnasia beter toegankelijk worden voor leerlingen van diverse achtergronden en dat alle leerlingen gelijke kansen hebben om de opleiding ook met succes af te ronden. Deelnemende scholen wisselen steeds hun ervaringen met elkaar uit, soms via online bijeenkomsten en inmiddels hebben we ook al twee keer een symposium georganiseerd waar we bevindingen, uitdagingen en opbrengsten hebben gedeeld met de gymnasia en andere geïnteresseerden. Leer hier meer over de voortgang van het actieonderzoek
• We ondersteunen de ontwikkeling van een zij-instroomroute voor leerlingen die in klas 3 willen instromen op een gymnasium. Zo kunnen ook leerlingen die kiezen voor een brede brugklas aansluitend hierop naar een gymnasium gaan.
• Op onze conferenties voor (con)rectoren en bij andere bijeenkomsten hebben we de afgelopen jaren verschillende programmaonderdelen aan kansengelijkheid gewijd. Verschillende experts zijn langsgekomen om met ons van gedachten te wisselen over onderwerpen die met divesiteit en kansengelijkheid te maken hebben. Sprekers waren de afgelopen jaren onder meer Ismintha Waldring, Mariët Lusse, Louise Elffers, Iliass El Hadioui, Maurice Crul en Sabine Severiens. Daarnaast hebben we ook in samenwerking met trainingsacteurs workshops georganiseerd over omgaan met discriminatie op school.

Gymnasia en burgerschap:

• Sinds 2021 besteden we op verschillende manieren aandacht aan het opzetten en uitvoeren van goed burgerschapsonderwijs. Expert Bram Eidhof heeft op een conferentie met ons gesproken over de nieuwe wettelijke eisen rond bugerschapsonderwijs. Ook leerlingparticipatie is een thema geweest op een van onze conferenties onze conferenties. Daarnaast organiseren we in samenwerking met Bureau Common Ground ieder jaar leernetwerken of thematische bijeenkomsten om het burgerschapsonderwijs op de gymnasia verder te versterken.
• In 2020 heeft Kokkie van Oeveren, vakdidactica GTC en LTC op één van onze conferenties een workshop gegeven over vernieuwing van vakdidactiek bij Klassieke Talen zodat burgerschapsonderwijs ook een duidelijke plek kan hebben in literatuurlessen.

Welbevinden:

• In 2023-2024 en in 2024-2025 hebben we leernetwerken over Welbevinden op school georganiseerd in samenwerking met het Trimbos Instituut. Deelnemende scholen hebben in dit leernetwerk handvatten gekregen om schoolbreed in te zetten op versterking van welbevinden van leerlingen en medewerkers.
• Al jaren besteden we op onze conferenties en opleidingen aandacht aan de positieve psychologie en hoe inzichten hieruit ons onderwijs en onze organisaties kunnen versterken.
• Op de najaarsconferenties hebben we workshops ‘Energie en balans’ en ‘Leiding geven aan werkplezier’ georganiseerd voor aan onze (con)rectoren.
• Jaarlijkse verzorgen we een leergang voor schoolleiders: ‘Persoonlijk leiderschap in positief onderwijs’
• In 2016 hebben we een actie-onderzoek uitgevoerd over het versterken van motivatie.

Klassieke talen:

De klassieke talen zijn van oudsher een belangrijk onderdeel van het gymnasiale onderwijs. Tegelijkertijd zien we dat de invulling hiervan steeds in ontwikkeling blijft. We zijn blij dat de klassieke talen bij de eerste vakken behoren die nu mee doen met het traject voor vakvernieuwing. De eerste versie van het concept examenprogramma zal na de zomervakantie gepubliceerd worden. De SHZG heeft als vertegenwoordiger van de gymnasia deelgenomen aan de advieskring voor deze vakvernieuwing. Meer informatie over de vakvernieuwing is te vinden op dover de vakvernieuwing klassieke talen is te lezen op het platform voor Actualisatie van het examenprogramma klassieke talen.

De SHZG maakte zich al voor de start van het traject voor de vakvernieuwing hard voor een aanpassing van de exameneisen voor de klassieke talen, in samenwerking met de Vereniging Classici Nederland (VCN) en de Belangenvereniging Gymnasiale Vorming (BGV) onder meer door gesprekken met het Ministerie van OCW en met het College voor Toetsing en Examinering. De wens is dat voorafgaand aan vakvernieuwing, waarvan het implementatietraject nog enige jaren gaat duren, al op kortere termijn door enkele (beperkte) aanpassingen van de exameneisen meer ruimte ontstaat om het curriculum al meer aan te laten sluiten op de belevingswereld van leerlingen en meer aandacht te kunnen besteden aan klassieke cultuur en de verbinding met het heden.